Gebelikte kalp damar hastalıklarının önemi nedir?
Günümüzde gebelik seyrinde anne ve çocuk sağlığını olumsuz etkileyen en önemli nedenlerden bir tanesi gebelik öncesi ve gebelik sırasında annede görülen kalp damar hastalıklarıdır.
Ülkemizde ve bölgemizde anne ölümlerinin en önemli nedenlerinden bir tanesi tanı konulmamış ve tedavi edilmemiş gebelikteki kalp damar hastalıklarıdır.
Bu hastalar nasıl takip edilmeli?
Kalp damar hastalığı olan doğurgan çağdaki kadınlar erken evreden itibaren kalp hastası gebe kadınların tedavisinde deneyim sahibi bir kardiyolog ve kadın-doğum uzmanı ile ortaklaşa takip ve tedavi edilmeli. Kalp hastası kadınlar gebe kalmadan önce ve gebelik sürecinde takipte olmalıdırlar.
Risk değerlendirmesi nasıl yapılır? Anne ve doğacak çocuğun riski DSÖ (dünya sağlık örgütü) tarafından belirlenmiş sınıflandırmaya göre belirlenir.
Bu sınıflandırma I. (düşük risk ) II-III ( orta -ciddi risk ) IV( çok ciddi, kadınlara gebe kalmamalarının önerildiği ) risk kategorilerini içermektedir. Sınıf I içerinde atriyal ve ventrikülerektopik atımlar, başarılı ile onarılmış basit kalp anomalileri sayılabilir. Sınıf II-III içerisinde kalp ritim bozuklarının çoğu, mekanik kapak, hafif derecede kalp kası hasarı sayılabilir.
Sınıf IV içerinde ciddi kalp kası hasarı, ciddi aorrt ve mitral kapak darlığı , yüksek pulmoner arter basıncı, 45-50 mm geçen aort genişlemesi olan marfan sendromu ve biküspit aorta tanısı olanlar sayılabilir. Gebelikte hipertansiyon Hipertansiyon gebelikte en sık görülen tıbbi sorun olup doğum öncesi tüm hastaneye kabullerin yaklaşık dörtte birinden sorumludur. Preeklamsi idrar da protein kaçağı ile birlikte seyreden gebelik hipertansiyonu olup erken doğumun en sık görülen nedenlerinden birisidir.
Gebelikte hipertansiyon tedavisinde kan basıncı yüksekliğine, gebelik yaşına , eşlik eden anne ve çocukla ilgili risk faktörlerine bağlı olarak ilaç ve ilaç dışı tedavi seçenekleri mevcuttur. Gebelikte gelişen kalp yetmezliği ( peripartumkardiyomiyopati ) ; Gebeliğin sonuna doğru ve doğum sonrası aylarda kalp yetersizliği ile ortaya çıkan ciddi bir durumdur. Erken tanı ve tedavisi ile geri dönüşü mümkün olabilmektedir. Sonuç; Sağlıklı bir gebelik ve gebelik seyri için bilinen kalp hastalığı olan ve şüphe durumunda gebe kadınların tedavisinde deneyim sahibi bir kardiyoloğa mutlaka başvurmalıdır.
GEBELİKTE KALP DAMAR HASTALIKLARI;
Günümüzde gebelik seyrinde anne ve çocuk sağlığını olumsuz etkileyen en önemli nedenlerden bir tanesi gebelik öncesi ve gebelik sırasında annede görülen kalp damar hastalıklarıdır. Ülkemizde ve bölgemizde anne ölümlerinin en önemli nedenlerinden bir tanesi tanı konulmamış ve tedavi edilmemiş gebelikteki kalp damar hastalıklarıdır. Kalp damar hastalığı olan doğurgan çağdaki kadınlar erken evreden itibaren kalp hastası gebe kadınların tedavisinde deneyim sahibi bir kardiyolog ve kadın-doğum uzmanı ile ortaklaşa takip ve tedavi edilmelidir. Kalp hastası kadınlar gebe kalmadan önce ve gebelik sürecinde takipte olmalıdırlar.
Anne ve doğacak çocuğun riski DSÖ (dünya sağlık örgütü) tarafından belirlenmiş sınıflandırmaya göre belirlenir. Bu sınıflandırma I (düşük risk), II-III ( orta -ciddi risk ), IV( çok ciddi, kadınlara gebe kalmamalarının önerildiği ) risk kategorilerini içermektedir. Sınıf I içerinde atriyal ve ventrikülerektopik atımlar, başarılı ile onarılmış basit kalp anomalileri sayılabilir.
Sınıf II-III içerisinde kalp ritim bozuklarının çoğu, mekanik kapak, hafif derecede kalp kası hasarı sayılabilir. Sınıf IV içerinde ciddi kalp kası hasarı, ciddi aorrt ve mitral kapak darlığı, yüksek pulmoner arter basıncı, 45-50 mm geçen aort genişlemesi olan marfan sendromu ve biküspit aorta tanısı olanlar sayılabilir.
Böyle bir risk sınıflandırması detaylı bir hikâye ve muayeneden sonrası yapılarak takip ve tedaviye kılavuzluk edecektir. Gebelikte sıkça karşılaştığımız tıbbi sorunlardan bir tanesi tansiyon yüksekliğidir.
Hipertansiyon gebelikte en sık görülen tıbbi sorun olup doğum öncesi tüm hastaneye kabullerin yaklaşık dörtte birinden sorumludur. Preeklamsi idrarda protein kaçağı ile birlikte seyreden gebelik hipertansiyonu olup erken doğumun en sık görülen nedenlerinden birisidir. Gebelikte hipertansiyon tedavisinde kan basıncı yüksekliğine, gebelik yaşına, eşlik eden anne ve çocukla ilgili risk faktörlerine bağlı olarak ilaç ve ilaç dışı tedavi seçenekleri mevcuttur.
150/100 mmhg üstü tansiyon değerleri ilaç tedavisini gündeme getirir. Gebelikte tansiyon yüksekliği olan hastalar tekrarlayan gebeliklerde ve doğum sonrası risk altında olup sıkı takipleri gerekir. Gebelikte gelişen kalp yetmezliği ( peripartumkardiyomiyopati ) sevimsiz bir durum olup bazen dramatik seyredebilir. Gebeliğin sonuna doğru ve doğum sonrası aylarda kalp yetersizliği ile ortaya çıkan ciddi bir durumdur. Erken tanı ve tedavisi ile geri dönüşü mümkün olabilmektedir.
Risk faktörleri şöyle sıralanabilir; aile öyküsü, çoğul gebelik, sigara, diyabet, hipertansiyon preeklampsi, beslenme bozukluğu, uzun süreli betabloker kullanımı.
Ardışık bir gebelik açısından danışmanlık hizmeti mutlak gereklidir. Sonuç olarak sağlıklı bir gebelik ve gebelik seyri için bilinen kalp hastalığı olan ve şüphe durumunda gebe kadınların tedavisinde deneyim sahibi bir kardiyoloğa mutlaka başvurmalı, gebelik dönemi ve gebelik sonrası takiplerinin yapılması sağlanmalıdır.
